Iloczyn Rozpuszczalności i Rozpuszczalność
Chemia to nie tylko nudne wzory i skomplikowane reakcje – to także świat pełen zaskakujących odkryć! Dziś przyjrzymy się zjawisku, które brzmi jak zaklęcie z alchemii: iloczyn rozpuszczalności oraz rozpuszczalność. Przygotuj się na eksplozję wiedzy!
Czym Jest Iloczyn Rozpuszczalności?
Sól trudno rozpuszczalna, na przykład siarczan baru, to taki mały skąpiec, który prawie wcale się nie rozpuszcza. Ale „prawie” nie oznacza „wcale” – niektórzy twierdzą, że nawet najbardziej oporni czasem muszą się ukazać!
Dla naszej rozpuszczalnej gwiazdy, siarczanu baru, zapiszmy reakcję dysocjacji:
BaSO4 (s) ↔ Ba2+(aq) + SO42‐(aq)
Teraz przechodzimy do iloczynu rozpuszczalności! Jest to po prostu iloczyn, czyli mnożenie stężeń jonów, które mają odwagę rozpuścić się w wodzie.. Tak więc można to zapisać w taki sposób:
Rozpuszczalność kontra Iloczyn Rozpuszczalności – Kto Kogo Pokona?
Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności to terminy, które mogą powodować zamieszanie. Wyobraź sobie je jak dwa rywali na ringu!
-
Iloczyn rozpuszczalności: to stężenia jonów, które się rozpuściły (to, co znajduje się po prawej stronie reakcji chemicznej).
-
Rozpuszczalność: to stężenie molowe substancji rozpuszczonej w roztworze nasyconym (czyli to, co znajduje się po lewej stronie równania).
Przykład? Rozpuszczalność to stężenie molowe BaSO₄(analizyję substację z przykładu poniżej), ale tylko tej „odrobiny”, która uległa rozpuszczeniu, by stworzyć roztwór nasycony.
Jak Wytrącić Związki – Mały Przewodnik dla Chemików!
Zadanie 1: Ustal Kolejność Wytrącania Związków
Wzorując się na poniższych iloczynach rozpuszczalności ustal kolejność wytrącania się związków. Przyjmuj, że stężenia jonów metali są na poziomie 0,01M.
Ir BiI3 = 1·10-19 Ir CuI = 5·10-12 Ir AgI = 1·10-16
Odpowiedź: Kto Wygra Ten Wyścig?
Z obliczonych stężeń wynika, że najmniej musimy dodać jonów I⁻, aby wytrącił się AgI – ten związek wytrąci się najwcześniej! Na drugim miejscu jest CuI. Musimy dodać raptem 5·10⁻¹⁰ mol/dm³ jonów jodkowych, aby go wydobyć. Najpóźniej wytrąci się BiI₃, bo aby się on wytrącił, musimy dodać najwięcej jonów jodkowych.
Gdyby wszystkie związki w tej mieszaninie były tego samego typu, na przykład A i B, to o kolejności ich wytrącania decydowałaby wielkość iloczynu rozpuszczalności.
Zakończenie – Chemia Analityczna w Pigułce
Iloczyn rozpuszczalności oraz inne tematy z chemii analitycznej zostały omówione w kursie „podstawy chemii analitycznej” Jeśli chcesz poznać więcej tajemnic chemii, to... mamy dla Ciebie znacznie więcej niż tylko sól!
