Prawo Daltona – dlaczego to proste jak... mieszanie gazów!
Prawo Daltona może brzmieć jak coś skomplikowanego, ale zaufaj mi, to łatwiejsze niż myślisz. John Dalton, taki typowy nerd z 1810 roku, postanowił opisać, co się dzieje z ciśnieniem gazów w szczelnych naczyniach. I wiesz co? Okazuje się, że to całkiem proste. Sprawdź to sam w tym krótkim i (mam nadzieję) zabawnym artykule!
Co to właściwie jest Prawo Daltona?
Dalton wpadł na pomysł, że ciśnienie całkowite w układzie gazów to nic innego, jak suma ciśnień parcjalnych każdego ze składników. Brzmi strasznie, co? Ale nie martw się, zaraz to uproszczę! Oto wzór:
pc=pa+pb+pc
To znaczy, że jeśli masz szczelnie zamknięty słoik (serio, mam na myśli naczynie, ale słoik brzmi lepiej) z trzema gazami – nazwijmy je „a”, „b” i „c” – to ciśnienie w tym słoiku to suma ciśnień, jakie każdy z tych gazów wywiera z osobna. Wyobraź sobie, że każdy gaz walczy o to, kto dmucha najmocniej w środku!
A tak w prostych słowach...
Jeśli masz na przykład trzy gazy w słoiku (czy naczyniu, kto tam wie), to całkowite ciśnienie wynika z tego, jak mocno każdy z tych gazów napiera na ściany. Czyli suma ich starań daje ci całkowite ciśnienie.
Jak obliczyć ciśnienie parcjalne? (Nie martw się, nie będzie bolało!)
To już prosta matematyka. Jeśli wiesz, ile procent (ułamek molowy ) danego gazu znajduje się w układzie, i znasz ciśnienie całkowite, to łatwo policzyć, jakie ciśnienie wywiera dany gaz. Oto wzór:
pa=ya*pc
Przykład? Proszę bardzo! Jeśli gaz „a” stanowi 70% wszystkich gazów w układzie, a całkowite ciśnienie wynosi 10 atm, to ciśnienie parcjalne gazu „a” będzie wynosiło 7 atm. To tak, jakby gaz „a” dmuchał na 70% swoich możliwości. Łatwe, prawda?
Prawo Daltona – dlaczego to proste jak... mieszanie gazów!
Prawo Daltona może brzmieć jak coś skomplikowanego, ale zaufaj mi, to łatwiejsze niż myślisz. John Dalton, taki typowy nerd z 1810 roku, postanowił opisać, co się dzieje z ciśnieniem gazów w szczelnych naczyniach. I wiesz co? Okazuje się, że to całkiem proste. Sprawdź to sam w tym krótkim i (mam nadzieję) zabawnym artykule!
Zastosowanie Prawa Daltona – gdzie je wykorzystasz?
Prawo Daltona to nie tylko ciekawostka do zasłuchania na imprezie (choć polecam!). W praktyce używa się go np. w kursach chemii fizycznej, takich jak:
Ale dlaczego akurat tam? Bo kiedy mamy do czynienia z równowagą fazową (czyli gaz spotyka ciecz i coś się dzieje), to Prawo Daltona świetnie opisuje, co dzieje się z gazami. Dalton wiedział, co robi – i Ty też już wiesz!
Podsumowanie – prościej się nie da!
Prawo Daltona to nie rakieta kosmiczna (choć może jej pomóc wystartować). Wystarczy pamiętać, że całkowite ciśnienie to suma ciśnień parcjalnych wszystkich gazów. Jak masz trzy gazy w jednym naczyniu, każdy z nich dorzuca swoje ciśnienie do całości, jakby chciał wygrać zawody w dmuchaniu balonów!